Όταν Επισκεφτήκαμε την Έκθεση Χαρτογραφίας...

Το αρχείο χαρτογραφίας του Ελληνικού χώρου, το μορφωτικό ίδρυμα Ελληνικής Τραπέζης και το ίδρυμα Άκτια Νικόπολης, επιμελήθηκαν και παρουσίασαν μια θαυμάσια έκθεση στην αίθουσα « Θωμά Μποντίνα ».

Η έκθεση αυτή είναι η τρίτη του Αρχείου Χαρτογραφίας του ελληνικού χώρου είναι αφιερωμένη στο Ιόνιο Πέλαγος ,δηλαδή στο (σημερινό) ελληνικό τμήμα του που αρχίζει νότια από το Στενό του Ότραντο και καταλήγει στο Λιβυκό πέλαγος.Η έκθεση αυτή αποτελείται από 6 ενότητες.Στην πραγματικότητα παρουσιάζεται το θέμα: χαρτογραφία και αρχαίος κόσμος. Στα χρόνια της Αναγέννησης οι χαρτογράφοι άρχισαν να σχεδιάζουν χάρτες που αποτύπωναν τη σχέση της ιστορίας και της γεωγραφίας. Στις αρχές του 17^ου αιώνα ο P.Cluverius στο έργο του Introductionis in univeram geographiam είναι ο πρώτος που δίνει έμφαση στην ιστορική γεωγραφία. Η ενότητα Β αναφέρεται στην εποχή των Ατλάντων. Ο Άτλας ήταν ο μυθικός ήρωας που σηκώνει τον κόσμο στους ώμους του. Από τον 16^ο αιώνα και μετά ο όρος « Άτλας » χρησιμοποιήθηκε για να χαρακτηρίσει μια συλλογή καρτών που έχει εκδοθεί σε ένα τόμο με έναν γενικό τίτλο. Οι Άτλαντες πρωτοεμφανίστηκαν στα τέλη του 16^ου αιώνα στις Κάτω Χώρες με δύο σημαντικούς χαρτογράφους : τον Mercator και τον Ortelius.Η ενότητα έχει τίτλο : ο δρόμος προς την Ανατολή. Στα τέλη του 15^ου αιώνα τα τρία μεγαλύτερα νησιά του Ιονίου η Κέρκυρα , η Κεφαλονιά και η Ζάκυνθος ήταν ήδη Βενετικές κτήσεις και αποτελούσαν προπύργια στον δρόμο προς την Ανατολή. Έτσι τα νησιά αυτά έγιναν σταθμοί ανεφοδιασμού για τα πλοία των προσκυνητών με προορισμό τους Αγίους τόπους. Η ενότητα Δ αναφέρεται στη ναυμαχία της Ναύπακτου . Η ναυμαχία αυτή, σημείο καμπής στην ιστορία των οθωμανικών και ευρωπαϊκών σχέσεων έγινε στις 7 Οκτωβρίου του 1571. Στην πραγματικότητα δεν έγιναν κοντά στην Ναύπακτο ,αλλά έξω από τον Κορινθιακό κόλπο κοντά στην ακτή της Ακαρνανίας. Χαιρετίστηκε από όλο τον χριστιανικό κόσμο και ενέπνευσε χαρακτικά, ποιήματα, έργα ζωγραφικής και νησολογία του Porcacchi , του Francesco Camocio και του Bertelli. Οι εκδόσεις αυτές περιέχουν απεικονίσεις της ναυμαχίας και χάρτες της περιοχής. Η ενότητα Ε έχει σχέση με Βενετοτουρκικούς πολέμους Το 1684 η Βενετία κήρυξε τον πόλεμο στην Υψηλή Πύλη Οι Βενετικές δυνάμεις πολέμησαν στα νησιά του Ιονίου και στην Πελοπόννησο. Η κατάληψη της Λευκάδας προαναγγέλλει την Βενετική κυριαρχία στην Ανατολή. Οι επιτυχίες αυτές της Βενετίας γιορτάστηκαν με ποικίλες εκδόσεις :βιβλία ,χάρτες. Ξεχωρίζει ο χαρτογράφος Coronelli. Τέλος στην ΣΤ ενότητα έχουμε τους ναυτικούς χάρτες. Υπάρχουν οι παράκτιοι χάρτες που βοηθούν στη πλεύση κατά μήκος της ακτής ,οι λιμενοδείκτες με λεπτομερή περιγραφή λιμανιών και οι πορτολάνοι με την αναγραφή μόνο παραλιακών πόλεων.

(Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου 2009. Συστήνουμε ανεπιφύλακτα σε όλους να την επισκεφτούν γιατί αξίζει τον κόπο.).

Ευαγγελία Αντωνίου